Gumoza dyniowatych – czarna zgnilizna zawiązków i pędów ogórka

Gumoza dyniowatych to groźna choroba grzybowa, która stanowi poważne zagrożenie dla ogórków, melonów i dyń, szczególnie w uprawach szklarniowych i tunelowych. Prowadzi do zamierania pędów oraz gnicia zawiązków i owoców, powodując znaczne straty w plonach. Charakterystycznym objawem, od którego choroba wzięła swoją nazwę, są „gumowate” wycieki z porażonych pędów.

Czym jest gumoza dyniowatych?

Chorobę wywołuje grzyb Mycosphaerella cucumis. Patogen ten doskonale rozwija się w warunkach wysokiej wilgotności (powyżej 85%) i w szerokim zakresie temperatur (18-28°C). Zimuje na resztkach roślinnych oraz może być przenoszony z nasionami. Do infekcji dochodzi najczęściej przez rany powstałe podczas prac pielęgnacyjnych, a zarodniki rozprzestrzeniają się wraz z kroplami wody.

Jakie rośliny atakuje?

Choroba poraża większość roślin z rodziny dyniowatych, w tym:

• ogórki,
• melony,
• dynie,
• cukinie,
• kawony (arbuzy).

Jak rozpoznać objawy gumozy?

Symptomy mogą występować na wszystkich nadziemnych częściach rośliny i różnią się w zależności od porażonego organu.

• Na łodygach i pędach: Gumoza to najbardziej charakterystyczny objaw. Na pędach, zwłaszcza w rozwidleniach i przy ziemi, pojawiają się wodniste, beżowe plamy. Z czasem z plam tych wycieka lepka, bursztynowa lub brązowawa substancja (tzw. „guma”), która zastyga w formie kropli. W obrębie plam można zauważyć drobne, czarne punkciki (piknidia grzyba). Porażony pęd gnije, co prowadzi do więdnięcia i zamierania części rośliny powyżej infekcji.
• Na liściach: Widoczne są duże, okrągłe, wodniste plamy z żółtą obwódką, które szybko brązowieją i zasychają. Tkanka w środku może się wykruszać.
• Na owocach: Infekcja najczęściej zaczyna się od końca kwiatowego zawiązka. Pojawia się wodnista, gnijąca plama, która szybko się powiększa, a zawiązek marszczy się, czernieje i gnije.

Jak zwalczać chorobę?

Walka z chorobą wymaga przede wszystkim działań profilaktycznych, które ograniczają warunki sprzyjające infekcji.

Zapobieganie

• Zapewnienie cyrkulacji powietrza: To kluczowy element, zwłaszcza pod osłonami. Regularnie wietrz tunele i szklarnie, unikaj nadmiernego zagęszczenia roślin.
• Używanie zdrowych nasion: Kupuj kwalifikowany materiał siewny od sprawdzonych producentów.
• Prawidłowe nawadnianie: Podlewaj rośliny rano, bezpośrednio na glebę, tak aby liście pozostawały suche.
• Dwuletnia przerwa w uprawie: Zachowaj płodozmian i nie uprawiaj dyniowatych w tym samym miejscu przez co najmniej 2 lata.
• Ostrożność: Unikaj uszkadzania roślin podczas prac pielęgnacyjnych.

Zwalczanie

• Usuwanie porażonych części: Regularnie przeglądaj rośliny i natychmiast usuwaj zainfekowane liście, pędy czy owoce.

Choroby takie jak gumoza są wyjątkowo groźne w warunkach podwyższonej wilgotności. Sprawdź jakie inne czynniki sprzyjają rozwijaniu się chorób ogórków.